حمل و نقل هوایی مسافر بری و بازرگانی ایران پس از انقلاب اسلامی ایران با شدیدترین تحریم ها موجه شده بود. این تحریم ها تا زمان توافقات برجام نیز به قوت خود باقی بود تا اینکه پس از توافقات برجام موضوع خرید هواپیما از کمپانی فرانسوی ایر باس و سپس بوئینگ که یه کمپانی امریکایی بود مطرح شد.
در این باره پیش قرار دادهایی هم بین دو طرف به امضا رسید و مقرر شد که کمپانی آمریکایی بوئینگ هواپیماهای مسافر بری خود را در اختیار ایران قرار دهد.
پس از انتخاب رونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا باز هم موضوع فروش هواپیمای مسافربری مطرح شد.
در یکی از اصلیترین پیشقرارداد مقرر شد 118 فروند انواع هواپیمای ایرباس شامل 45 فروند ایرباس 321 و 320، 45 فروند ایرباس 330، 16 فروند ایرباس 350 و 12 فروند ایرباس 380 پهنپیکر برای ایرانایر خریداری شود و در مدت زمان 5 تا 8 سال در اختیار هما قرار گیرد.
در گام بعد پیشقرارداد خرید بیش از 20 فروند هواپیمای ATR هم برای ایرانایر به امضاء رسید.
در این میان کمپانی بوئینگ که می خواست از قافله عقب نمیاند خواستار صدور مجوز فروش هواپیما به ایران شد که اوباما به فروش 80 فروند هواپیمای بوئینگ به ایران موافقت کرد.
اما با انتخاب ترامپ فروش هواپیمای بوئینگ به حالت تعلیق در امده است.
در حالی که قرار داد بین ایران و آمریکا مبنی بر فروش 80 فروند هواپیمای مسافر بری به ایران قطعی شده است ولی در حال حاضر سخنگوی بوئینگ اعلام می کند که تحقق این قرار داد منوط به موافقت دولت ترامپ خواهد بود و ما پیرو ترامپ خواهیم بود و اگر او با این قرار داد موافقت نکند ما به این تصمیم احترام خواهیم گذاشت.
هفته گذشته در مصوبه ای در مجلس سنای آمریکا در خصوص ممنوعیت حمایت مالی از فروش هوا پیما به ایران طرحی تصویب شد که بر اساس آن هر گونه قرار داد و مجوز درباره فروش هواپیما و یا قطعه به ایران باطل اعلام شود. که این به معنای ممنوعیت فروش ایر باس که قطعات آمریکایی دارد نیز می باشد.
معاون کمپانی ایر باس نیز اعلام کرد که ما منتظر رای مجلس سنای آمریکا هستیم.
هر چند یکی از قانون گذاران دموکرات آمریکا در چارچوب ممنوعیت فروش بوئینگ به ایران اعلام کرد این تصمیم به ضرر آمریکا و کمکی به رقیب بوئینگ یعنی ایر باس می باشد.
علی عابد زاده رئیس سازمان هواپیمایی ایران، اعلام نموده است که ما با کمپانی ایرباس در مراحل پایانی مذاکره هستیم و در آینده نزدیک این قرار داد به امضا می رسد.
اصغر فخریه کاشان عضو ارشد مذاکره کننده تیم هوایی ایران اعلام کرده است که 5 فروند ایر باس 321 تا پایان امسال وارد ناوگان هوایی کشور می شود.
با توجه به تناقضاتی که در اظهار نظر دو طرف وجود دارد درباره آینده این قرارداد نمی توان چندان خوش بین بود.
منبع: خبرگزاری گیتا