مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی خواستار شفاف سازی درباره یکی از بندهای توافق هستهای مرتبط با یک فناوری شد که بنابر ادعای وی میتواند برای ساخت سلاح هستهای مورد استفاده قرار گیرد.
به نقل از خبرگزاری رویترز، یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی روز سه شنبه از قدرتهای جهانی خواست تا درباره بند T ضمیمه اول توافق هستهای با ایران شفاف سازی کنند. موضوعی که روسیه با آژانس و کشورهای غربی بر سر راستی آزمایی آن اختلاف نظر دارند.
این بند از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) فعالیتهایی را که میتواند در طراحی و توسعه یک وسیله انفجاری هستهای موثر باشد، منع میکند. در این بند به مواردی همچون استفاده از مدلهای کامپیوتری که بمب هستهای را شبیه سازی میکند یا طراحی سیستمهای چند نقطهای، انهدام انفجاری اشاره شده است.
برخلاف دیگر بخشهای برجام، در بند T به نام آژانس بین المللی انرژی اتمی یا جزئیاتی که این بند چگونه باید راستی آزمایی شود، اشاره نشده است. روسیه میگوید که این بدان معنی است که آژانس بین المللی انرژی اتمی هیچ اختیاری در خصوص آن که به طور کلی هم بیان شده است، ندارد. قدرتهای غربی و آژانس با آن مخالفند.
آمانو در پاسخ به سوال رویترز مبنی بر اینکه آیا آژانس ابزارهای لازم برای راستی آزمایی بند T را دارد، گفت: ابزارهای ما محدود هستند.
وی افزود: به عنوان مثال، در بندهای دیگر، ایران متعهد است اطلاعیههایی اراده دهد، فعالیتهایش را تحت پادمانهای آژانس قرار دهد یا دسترسی ما را تضمین کند. اما در بخش T من چنین تعهدی نمیبینم.
مدیر کل آژانس ابراز امیدواری کرد که طرفهای توافق در نشستهای کمیسیون مشترک درباره این موضوع بحث و گفتوگو کنند و حتی یک توضیح شفافتر درباره مفاد آن همچون فناوری نیز میتواند یک پیشرفت باشد.
آمانو تصریح کرد: شفاف سازی بیشتر سودمند خواهد بود. روسیه دیدگاهی متفاوت دارد. آنها معتقدند که این در وظایف آژانس قرار داده نشده است. سایرین، دیدگاههای دیگری دارند و رایزنیها در این زمینه ادامه دارد.
وی در بخش دیگری از اظهاراتش بار دیگر تاکید کرد که ایران به تعهدات هستهایاش در این توافق عمل میکند.
آمانو گفت که بازرسیهای تکمیلی که اغلب شامل بازرسیهای سرزده تحت پروتکل الحاقی است، بدون مشکل انجام میشوند و تعداد دسترسیها نیز تقریبا بالاست.
مدیر کل آژانس در پاسخ به این سوال که آیا اجرای موفقیت آمیز توافق هستهای با ایران میتواند در رسیدن به راه حل سیاسی برای حل مساله کره شمالی کمک کننده باشد، گفت: شرایط این دو کشور کاملا متفاوت است. با این حال، من معتقدم که نمیتوان گفت که هیچ شباهتی هم وجود ندارد چرا که در خصوص برجام، دیپلماسی کارساز بوده است.
منبع: خبرگزاری گیتا