با قرارگرفتن ماهوارههای ناهید ۲ و پارس ۲ روی سکویپرتاب، ایران یک گام دیگر به تحقق اهداف فضاییاش نزدیک شده است. در این گزارش، جزئیات فنی، اهداف مأموریتی و اهمیت این پروژهها در نقشه راه فضایی کشور را مرور میکنیم.
به گزارش گیتا، این ماهواره میتواند در چهار باند فرکانسی مختلف شامل S، KU، UHF و VHF ارتباط برقرار کند، یعنی توانایی ارسال و دریافت اطلاعات در چند نوع فرکانس را دارد. طراحی معماری مخابراتی آن به گونهای است که کاربران داخل کشور میتوانند با استفاده از تجهیزات قابل حمل و در صورت قرار داشتن در میدان دید ماهواره، به تبادل داده و ارتباط تلفنی بپردازند.ناهید ۲ به عنوان یک پروژه استراتژیک، گامی مهم در توسعه ماهوارههای مخابراتی و کسب دانش فنی برای استقرار عملیاتی ماهواره در مدار زمینآهنگ محسوب میشود. این پروژه علاوه بر توسعه فناوریهای ارتباطی، امکان آزمون زیرسیستمهای مختلف ماهوارهای را نیز در مدار فراهم میآورد و بستر مناسبی برای پیشرفتهای آتی در حوزه فضایی کشور است.
پارس ۲ یک ماهواره سنجشیماهواره بعدی که قرار است به صف پرتاب اضافه شود، پارس ۲ است. یکی از پروژههای پیشرفته و مهم ایران در حوزه ماهوارههای سنجشی است که توسط متخصصان وزارت دفاع و سازمانهای مرتبط طراحی و ساخته شده است.این ماهواره با هدف تصویربرداری با دقت بالا و پاسخگویی به نیازهای مختلف در حوزههای محیطزیست، جنگلداری، مدیریت شهری و پایش حوادث غیرمترقبه توسعه یافته است.
پارس ۲ با وزن حدود ۱۵۰ کیلوگرم مجهز به دو محموله تصویربرداری است که هر کدام دارای سنجندههای متفاوتی هستند. سنجنده خطی این ماهواره توانایی ثبت تصاویر رنگی با قدرت تفکیک ۳ متر و تصاویر تکرنگ با قدرت تفکیک ۴ متر را دارد. همچنین، سنجنده دوبعدی قابلیت تصویربرداری چندطیفی با قدرت تفکیک ۸ متر را فراهم میکند. با ترکیب دادههای این دو محموله و استفاده از تکنیکهای نرمافزاری پیشرفته، ماهواره قادر خواهد بود تصاویر با دقت نهایی بهتر از ۲.۵ متر ارائه دهد. لازم به ذکر است که تمامی این محمولهها و سنجندهها به صورت کاملاً بومی و در داخل کشور توسعه یافتهاند.یکی از قابلیتهای مهم پارس ۲ مجهز بودن آن به سیستم پیشرانش است که امکان اصلاح مدار و بهینهسازی شرایط تصویربرداری را فراهم میکند. این ویژگی باعث میشود ماهواره بتواند در طول عمر عملیاتی خود موقعیت دقیق خود را حفظ کرده و تصاویر با کیفیت بالا ثبت کند. به این ترتیب، پارس ۲ توانایی برآوردهسازی نیازهای متنوعی را در حوزههای مختلف سنجش از دور داشته و کاربردهای مهمی در پایش محیطزیست، مدیریت شهری، جنگلداری و کنترل حوادث غیرمترقبه خواهد داشت.ماهواره پارس ۲ در کنار ماهوارههای پارس ۱ و ناوک، در مراسمی در دهه فجر رونمایی شده است. پارس ۱ با دقت تصویربرداری ۱۵ متر و ناوک به عنوان ماهواره مخابراتی، نمونههایی از پیشرفتهای ایران در فناوری فضایی هستند. همچنین پروژه پارس ۳ نیز در دست توسعه است و با دقت تصویربرداری مشابه پارس ۲، گام بعدی در توسعه ماهوارههای سنجشی کشور محسوب میشود. این مجموعه پروژهها زمینهساز افزایش توانمندی ایران در فناوریهای فضایی و توسعه زیرساختهای فضایی با استفاده از تجهیزات بومی است.
ماهوارههای پژوهشی بخش خصوصی
با توسعه همکاریها، مجموعهای از ماهوارهها تحت عنوان «ماهوارههای پژوهشی» در پژوهشگاه فضایی تعریف شدهاند. تاکنون چهار ماهواره پژوهشی با شمارههای ۱ تا ۴ طراحی و ساخته شدهاند و ماهواره پنجم نیز در حال تعریف و برنامهریزی است. ساخت این ماهوارهها به طور کامل توسط دانشگاهها، مراکز تحقیقاتی و شرکتهای دانشبنیان داخلی انجام میشود و پژوهشگاه فضایی نقش ناظر پروژه را بر عهده دارد. پیشبینی میشود این پنج ماهواره طی حداکثر یک سال و نیم آینده تحویل داده شوند.هدف اصلی از ساخت ماهوارههای پژوهشی، تست و بهینهسازی زیرسیستمهای مختلف ماهوارهای است. به عنوان نمونه، دوربینهای برخی از این ماهوارهها نیازمند ارتقای کیفیت هستند و پیشرانهها نیز باید عملکرد سریعتر و بهینهتری داشته باشند. این پروژهها به صورت چهار پروژه کلان به دانشگاهها و بخش خصوصی واگذار شدهاند و مناقصه مربوط به پنجمین پروژه نیز ظرف یک تا دو ماه آینده برگزار خواهد شد.همچنین باید گفت که این ماهوارهها به منظور آزمون زیرسیستمهای مختلف طراحی شدهاند و بیش از ۹۶ درصد قطعات آنها در داخل کشور تولید میشود؛ بنابراین دانش ساخت آنها کاملاً بومی است. مراحل ساخت و تست چهار ماهواره اول به صورت فعال در جریان است و مرحله پنجم نیز در مرحله تعریف قرار دارد که به زودی به این مجموعه اضافه خواهد شد.
انتهای خبر/